Türkiye’nin coğrafi yapısı, tarih boyunca çeşitli değişikliklere uğramış ve birçok ilin sınırları değişmiştir. Hangi iller hangi illerden ayrıldı konusu, bu değişikliklerin merak edilen bir konusudur. Özellikle Osmanlı döneminde vilayet sistemine dayalı bir yönetim anlayışı benimsenmiş ve zamanla yeni iller oluşturulmuş ya da mevcut iller bölünerek yeni iller ortaya çıkmıştır. Bu süreçte birçok il farklı illerden ayrılarak bağımsız bir yönetim birimi haline gelmiştir.
Örneğin, Ankara’nın vilayet statüsü kazanmasıyla Kütahya vilayetinden ayrıldı. Bu değişiklik, Ankara’nın başkent olma sürecinde önemli bir adımı temsil etmektedir. Benzer şekilde, Eskişehir’in Bilecik vilayetinden ayrılması da coğrafi ve idari bir değişikliği ifade etmektedir.
Osmanlı dönemi sınırlarında yaşanan bu değişiklikler, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla da devam etmiştir. Yeni Türkiye’nin oluşturulması sürecinde birçok ilin sınırları değiştirilmiş ve yeni iller oluşturulmuştur. Bu süreçte, Malatya’nın Elazığ’dan ayrılması gibi örnekler yaşanmıştır.
Günümüzde de coğrafi sınırların değişebildiğini görmekteyiz. Son yıllarda yapılan idari düzenlemelerle birçok ilin sınırları revize edilmiş ve yeni iller oluşturulmuştur. Bu süreç, ülke genelinde yönetim birimlerinin daha etkin ve verimli bir şekilde organize edilmesini sağlamayı amaçlamaktadır.
Bu nedenle, hangi iller hangi illerden ayrıldı konusu sürekli olarak güncelliğini koruyan ve ilgi çekici bir konudur. Türkiye’nin coğrafi yapısını, tarihini ve idari yapılanmasını anlamak için bu konunun detaylı bir şekilde incelenmesi gerekmektedir. Bu sayede, ülkenin geçmişi ve bugünü arasındaki bağlantılar daha iyi anlaşılabilir ve geleceğe dönük stratejik adımlar daha sağlam bir zemin üzerine inşa edilebilir.
Hata ilinin ayrıldığı iller
Hatay ili, 1933 yılında Osmaniye ili ile birleştirilerek Hatay ilini oluşturmuştur. Hatay ilinden ayrılarak oluşturulan diğer iller ise şunlardır: Adana, Mersin ve Hatay.
- Adana: Hatay ilinden ayrılarak 1954 yılında Adana ili kurulmuştur. Bu ili doğuda Mersin, batıda Osmaniye, kuzeybatıda Niğde ve kuzeydoğuda Kahramanmaraş illeri çevrelemektedir.
- Mersin: Hatay ilinden ayrılarak 1933 yılında İçel adıyla kurulan Mersin ili, 2002 yılında adı değiştirilerek Mersin olarak Kabullenilmiştir. Bu ili batıda Antalya, kuzeybatıda Konya, kuzeyde Karaman ve doğuda Adana illeriyle komşudur.
- Osmaniye: Hatay ilinden ayrılarak 1996 Ylında Osmaniye ili kurulmuştur. Bu ilin komşuları kuzeyde Adana, doğuda Gaziantep ve güneyde Hatay illeridir.
2013 yılına kadar Hatay, Osmaniye ve Adana bir arada büyükşehir belediyesi sınırları içinde bulunmaktadır. Bu nedenle bu üç il genellikle bir arada değerlendirilmektedir.
Giresun ilinin ayırdığı iller
Giresun ilinin komşu olduğu illeri sıralamak gerekirse; Ordu, Trabzon, Sivas, Tokat ve Gümüşhane’yi sayabiliriz. Aynı zamanda Karadeniz Bölgesi’nde bulunan bu il, doğal güzellikleri ve tarihi dokusuyla da dikkat çekmektedir. Özellikle deniz kenarında bulunan şirin ilçeleriyle turistlerin ilgisini çekmektedir.
Bölge, yemyeşil doğası ve temiz havasıyla dikkat çekerken, yöresel lezzetleri de oldukça meşhurdur. Giresun’un en meşhur yemeği ise hamsi pilavıdır. Ayrıca fındık üretimiyle de ünlü olan il, dünyanın en kaliteli fındıklarının yetiştirildiği bir yer olarak bilinir.
- Ordu
- Trabzon
- Sivas
- Tokat
- Gümüşhane
Giresun ilinin her biri farklı güzelliklere sahip olan bu illerle olan sınırları, doğal ve tarihi zenginliklerini artırmaktadır. Karadeniz’in bu özel bölgesinde gezmeyi düşünenler için mutlaka görülmesi gereken yerler arasındadır.
Kocaeli ilinin ayrıldığı iller
Kocaeli ilinin 4 ilçesi vardır ve bu iller Kocaeli ilinden ayrılmıştır. Bunlar:
- Yalova: Kocaeli ilinden 1995 yılında ayrılarak il statüsü kazanmıştır. Yalova, aynı zamanda Türkiye’nin en küçük illerinden biridir.
- Sakarya: Kocaeli ilinden 1954 yılında ayrılarak il statüsüne kavuşmuştur. Sakarya, tarım ve sanayi alanında önemli bir potansiyele sahiptir.
- Düzce: Kocaeli ilinden 1999 yılında ayrılan Düzce, Karadeniz Bölgesi’nin batısında yer almaktadır. Ormanları ve doğal güzellikleri ile ön plana çıkar.
- Bolu: Kocaeli ilinden 1957 yılında ayrılan Bolu, Karadeniz Bölgesi’nin batısında yerleşmiştir. Doğal güzellikleri ve tarihi dokusuyla dikkat çeker.
Yukarıda belirtilen iller, Kocaeli iline bağlı iken ayrılarak bağımsız iller haline gelmişlerdir. Her biri farklı özelliklere sahip olan bu iller, Türkiye’nin zenginliklerini ve çeşitliliğini yansıtmaktadır.
Niğde ilinin ayırdığı iller
Niğde ilinin komşu olduğu ve doğal sınırlarla ayrıldığı bazı iller bulunmaktadır. Bu iller arasında başta Nevşehir ve Aksaray gelmektedir. Niğde ile Nevşehir arasında sadece bir dağ bulunmaktadır ve bu dağ iki ili net bir şekilde ayırmaktadır. Diğer yandan Aksaray ise Niğde’yi batı yönünde sınırlamaktadır.
Niğde’nin diğer bir komşusu ise Kayseri ilidir. Kayseri, Niğde’yi kuzeyden sınırlamaktadır ve ikinci büyük komşu konumundadır. Kayseri ile Niğde arasında Ziyaret Dağı bulunmaktadır ve bu dağ iki ili net bir şekilde ayırmaktadır.
Diğer yandan, Niğde’nin güneyinde ise Karaman ili yer almaktadır. Niğde ile Karaman arasında ise sadece bir ova bulunmaktadır ve bu ova iki ili ayırmaktadır. Ancak bu iki il arasındaki dostluk ve işbirliği her zaman yüksektir.
- Niğde’nin ayrıldığı iller: Nevşehir, Aksaray, Kayseri, Karaman
- Komşu iller arasında sınırları belirleyen doğal engeller bulunmaktadır.
- Komşu iller arasında güçlü bir işbirliği ve dostluk bulunmaktadır.
Sivas ilinin ayrıldığı iller
Sivas ilinin tarihi oldukça eskiye dayanmaktadır. Yüzyıllar boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış olan bu şehir, zamanla farklı illere bölünmüştür. Sivas’ın ayrıldığı iller arasında Yozgat, Kayseri, Erzincan ve Malatya bulunmaktadır. Bu iller Sivas’tan ayrıldıktan sonra kendi özgün kültür ve tarihlerini geliştirmişlerdir.
Sivas ile Yozgat arasındaki tarihi ve kültürel bağlar oldukça güçlüdür. Her iki şehir de geçmişte Anadolu’nun önemli şehirleri arasında yer almıştır. Kayseri ise Sivas’ın batısında yer almakta olup, iki şehir arasında önemli ticari ilişkiler bulunmaktadır. Erzincan ise Sivas’ın kuzeyinde bulunmaktadır ve Doğu Anadolu’nun önemli şehirlerinden biridir. Malatya ise Sivas’ın güneyinde yer alan ve tarımsal üretimde önemli bir şehirdir.
Sivas’ın ayrıldığı bu iller, her biri kendi özgün kültürleri ve gelenekleriyle ön plana çıkmaktadır. Her şehir, tarih boyunca birbirinden farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış ve bu sayede zengin bir kültürel birikime sahip olmuştur.
Düzce ilinin ayrıldığı iller
Düzce iline bağlı olan ilçeler, Bolu ve Zonguldak illerinden ayrılarak 1999 yılında il statüsü kazanmıştır. Bu tarihten önce Düzce ilinin ayrıldığı iller arasında Bolu ve Zonguldak bulunurken, 1999 yılında Düzce bu illerden ayrılarak kendi il statüsüne kavuşmuştur. Bu durum Düzce’nin coğrafi ve idari yapısının değişmesine neden olmuştur.
- Bolu: Düzce iline komşu olan Bolu, tarihsel ve kültürel bağlar açısından da önemli bir ili oluşturur. Düzce’nin Bolu ile olan sınırı, doğal güzelliklerle bezeli bir alanı kapsar.
- Zonguldak: Düzce’nin diğer komşu ili olan Zonguldak ise Karadeniz Bölgesi’nin önemli illerinden biridir. Düzce ile Zonguldak arasındaki ilişkiler, ekonomik ve kültürel bağlarla güçlenmektedir.
Düzce’nin il statüsü kazanması ile birlikte, bu iller arasındaki ilişkiler ve koordinasyon daha da önem kazanmıştır. Düzce, hem Bolu hem de Zonguldak ile olan ilişkilerini geliştirerek bölgenin kalkınmasına ve gelişmesine katkı sağlamaktadır.
Sakarya ilinin ayrıldığı iller
Sakarya ili, Marmara bölgesinde yer alan ve Türkiye’nin en kalabalık şehirlerinden biri olan İstanbul’a komşu bir şehirdir. Sakarya, tarihi ve kültürel açıdan zengin bir geçmişe sahip olup, birçok ilçesi ile birlikte büyümeye devam etmektedir.
Sakarya’nın sınırları içerisinde yer alan ve il statüsünde olan tek şehir Sakarya il merkezidir. Ancak Sakarya’nın ilçeleri arasında Gebze, Kocaeli ile komşudur ve buradaki yakın ilişkiler nedeniyle bazıları Sakarya’nın ayrı bir il olması gerektiğini düşünmektedir.
Sakarya’nın ayrılması durumunda olası iller arasında Düzce, Bolu ve Bursa gibi iller sıklıkla konuşulanlar arasındadır. Bu iller Sakarya’ya coğrafi olarak yakın olmaları ve benzer özelliklere sahip olmaları nedeniyle sıkça tercih edilenler arasında yer almaktadır.
- Düzce: Sakarya’nın batısında yer alan Düzce, oldukça küçük bir il olmasına rağmen doğal güzellikleri ve tarihi mekanlarıyla dikkat çekmektedir.
- Bolu: Sakarya’nın kuzeybatısında bulunan Bolu, doğal güzellikleri ve yaylalarıyla ünlüdür. Aynı zamanda tarihi ve kültürel mirasıyla da ziyaretçilerini etkilemektedir.
- Bursa: Sakarya’nın güneyinde yer alan Bursa, Osmanlı döneminde önemli bir merkez olmuştur. Bursa, tarihi dokusu ve doğal güzellikleriyle göz kamaştırmaktadır.
Bu konu Hangi iller hangi illerden ayrıldı? hakkındaydı, daha fazla bilgiye ulaşmak için Hangi şehir Hangi şehirden Ayrıldı? sayfasını ziyaret edebilirsiniz.